วิวัฒนาการของโทรทัศน์ในประเทศไทย,

        ในช่วงนี้หลายท่านคงเคยได้ยินคำว่า TV analog หรือ TV  Digital ผ่านหูผ่านตามาบ้าง อาจเกิดความสงสัยว่าคืออะไร บทความนี้จะกล่าวถึงวิวัฒนาการการเผยแพร่ระบบสัญญาณโทรทัศน์ในไทยตั้งแต่ยุคแรก จนถึงปัจจุบันที่กำลังจะมีการเปลี่ยนผ่านระบบการกระจายสัญญาณจาก Analog เป็น Digital

        ในประเทศไทยเริ่มมีการแพร่ภาพโทรทัศน์ตั้งแต่ปี 2495 โดยออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ช่อง 4 บางขุนพรหม (ปัจจุบันคือ โมเดิร์นไนน์ ทีวี) ผ่านระบบโทรทัศน์ขาวดำ ต่อมามีการพัฒนาระบบเป็นโทรทัศน์สีและได้เริ่มออกอากาศเป็นครั้งแรกทาง สถานีโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 7 เริ่มแพร่ภาพครั้งแรกเมื่อ ปีพศ 2510 โดยตั้งแต่ยุคเริ่มแรกจนเปลี่ยนเป็นระบบโทรทัศน์สี ได้ใช้การแพร่ภาพเป็นแบบ Analog มาโดยตลอด ระบบ Analog เป็นระบบทีวี ที่มีการแพร่สัญญานโดยการนำเอาสัญญานภาพมาผสมกับสัญญานวิทยุ แพร่ภาพเป็นแบบเอเอ็ม และผสมสัญญานเสียงเข้ากลับคลื่นและแพร่สัญญานเป็นแบบเอฟเอ็ม ใช้ช่องความถี่มาตรฐานในย่าน VHF (7 MHz) และ UHF (8 MHz)

เนื่องจากการส่งสัญญานโทรทัศน์มีขีดจำกัดเนื่องจากปัจจุบันมีสถานีโทรทัศน์มากขึ้นทำให้เกิดปัญหาจากคลื่นความถี่ที่ใกล้เคียงกัน ปัญหาภาพไม่คมชัดเนื่องจากถูกรบกวนจากอุปกรณ์ไฟฟ้าและแม่เหล็กอื่นๆ ทั้งจากสัญญานที่สะท้อนจากตึก สิ่งปลูกสร้างหรือภูเขา และอีกประการคือ การใช้การส่งสัญญานแบบ Analog ไม่สามารถบีบอัดสัญญานได้จึงต้องใช้ความถี่มาก ทำให้จำนวนช่องมีจำกัด

การดำเนินการแพร่ภาพทางโทรทัศน์เป็นแบบ Digital ได้มีการดำเนินการไปแล้วในบางประเทศเช่น เนเธอแลนด์ ลักเซมเบิร์ก เริ่มเปลี่ยนในปีพศ 2549 ประเทศฟินแลนด์ ,แอนเดอร่า ,สวีเดน ,นอร์เวย์ และสวิสเซอร์แลนด์ เริ่มเปลี่ยนในปี พศ 2550 ประเทศเบลเยี่ยมและเยอรมันนีเริ่มเปลี่ยนในปี พศ 2551 และประเทศสหรัฐอเมรกาเริ่มต้นในปี 2552 และยุติการแพร่ภาพระบบเดิมในปี 2555 และเข้าสู่ระบบโทรทัศน์ Digital อย่างสมบูรณ์แล้ว

สำหรับประเทศไทย อยู่ในกลุ่มประเทศสมาชิกประชาคมอาเซียน ซึ่งได้เห็นความสำคัญของการก้าวสู่โลกยุค Digital จึงได้จัดให้มีการประชุม ASEAN Digital Broadcast (ADB) เพื่อหารือและมีมติในความร่วมมือเพื่อพัฒนา Digital Terrestrial Broadcasting ในกลุ่มประเทศสมาชิกอาเซียนในการประชุมรัฐมนตรีสารสนเทศอาเซียนครั้งที่ 9 เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม 2007 ณ กรุงจาร์กาตา ประเทศอินโดนีเซีย โดยประเด็นหลักของการหารือได้แก่ความร่วมมือด้านการกระจายเสียง และ ภาพระบบ Digital ที่ประชุมได้มีมติ เห็นชอบข้อเสนอในการปรับเปลี่ยนสู่การกระจายเสียง และ การแพร่ภาพระบบ Digitalสำหรับภูมิภาคอาเซียนในภาพรวม โดยใช้ระบบ DVB-T เป็นระบบมาตรฐาน Digitalของอาเซียน และ รับทราบกำหนดวันหยุดออกอากาศ ด้วยระบบอนาลอก ในปี ค.ศ.2015 หรือพ.ศ.2558 

รูป 1  แผนการเปลี่ยนผ่านระบบทีวี Analog สู่ TV Digital ในไทย (ปี พ.ศ. 2555-2559)

ในวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2555 คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการ โทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) จึงได้ประกาศกรอบเวลาของแผนของการเปลี่ยนผ่านจากโทรทัศน์ระบบอนาลอกเป็นโทรทัศน์ Digital ภายในระยะเวลา 4 ปี นับตั้งแต่ปี 2555-2559 เริ่มต้นจากการเปิดใช้คลื่น Digital ก่อน จากนั้นจึงยุติการให้บริการระบบอนาลอก ดังนั้นการเปลี่ยนผ่านระบบทั้งหมดสู่ระบบ Digital ทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ สถานีโทรทัศน์ในฐานะผู้ส่ง และ ภาคประชาชนในฐานะผู้รับต้องมีความพร้อมเพื่อรองรับการเปลี่ยนผ่านสู่โทรทัศน์ระบบ Digital

ผลกระทบที่เกิดจากการเปลี่ยน จากระบบทีวี Analog เป็น Digital มีผลกระทบต่อทุกภาคส่วนทั้งผู้รับสัญญาณเนื่องจากต้องมีค่าใช้จ่ายสำหรับการเปลี่ยนเครื่องโทรทัศน์เป็นระบบ Digital หรือ อาจติดตั้ง G set-top box ที่มี digital tuner เพิ่มเติมกับเครื่องรับโทรทัศน์ระบบอนาลอก โดยราคา set-top box รุ่นพื้นฐานประมาณจะอยู่ที่ประมาณ 1,000 – 1,500 บาท อย่างไรก็ตามแผนการเปลี่ยนผ่านระบบการส่งสัญญาณจากระบบอนาลอกเดิม ไป สู่ระบบ Digital ในช่วงภายใน 4 ปี (พ.ศ. 2555-2559) จะช่วยลดปัญหาของประชาชน โดยไม่ต้องเร่งรีบเปลี่ยนเครื่องรับโทรทัศน์ ในขณะที่ภาครัฐก็ไม่ต้องรีบเร่ง และ เสียต้นทุนสูงในการจัดหากล่องรับสัญญาณ (Set Top Box) ให้กับประชาชนเพื่อให้รับชมโทรทัศน์ระบบ Digitalได้ เนื่องจากมีช่วงเวลาของการเตรียมความพร้อมสู่การเปลี่ยนผ่านโทรทัศน์ ล่าสุดเมื่อวันที่ 14 ม.ค.2556 คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) มีมติเห็นชอบการออกคูปองแบบ 1 ครัวเรือน 1 ใบทั่วประเทศ สำหรับซื้ออุปกรณ์รับชมแบบดิจิตอลโดยเฉพาะกล่องแปลงสัญญาณ (set-top box) เพื่อกระตุ้นให้ผู้บริโภคกว่า 22 ล้านครัวเรือนเปลี่ยนผ่านระบบโทรทัศน์บ้านสู่ระบบดิจิตอล โดยเม็ดเงินสนับสนุนจะได้มาจากการประมูลช่องดิจิตอลทีวีเชิงธุรกิจจำนวน 24 ช่อง ในเดือนก.ค.นี้ การออกคูปองเป็นแนวความคิดที่เป็นรูปธรรมแบ่งเบาภาระ ผู้ประกอบการในการจัดหา set-top box ให้ผู้บริโภคเอง และยังไม่มีความเสี่ยงของภาครัฐในการจัดหาเม็ดเงินสนับสนุนเหมือนที่เคยเป็นประเด็นในสหรัฐ ซึ่งจุดนี้จะช่วยกระตุ้นการเปลี่ยนผ่าน สู่ดิจิตอลได้อย่างรวดเร็วสร้างความเชื่อมั่นให้แก่บริษัทโฆษณาและทำให้การประมูลน่าสนใจมากขึ้น

ส่วนในด้านของผู้ส่งสัญญาน คือสถานีโทรทัศน์ ผู้ผลิตรายการและผู้ประกอบการ ในแง่ของการเพิ่มเงินลงทุน สถานีโทรทัศน์ ผู้ผลิตรายการ และ ผู้ประกอบการ จะต้องเพิ่มเงินลงทุนในการปรับเปลี่ยนอุปกรณ์สำหรับการแพร่ภาพโทรทัศน์ไปสู่ระบบ Digital อาทิ อุปกรณ์เครื่องส่งและการแพร่ อุปกรณ์ถ่ายทำรายการและตัดต่อบันทึกเสียงเพื่อการออกอากาศ ในแง่ของการผลิตรายการ สถานีโทรทัศน์ ผู้ผลิตรายการ และผู้ประกอบการจะต้องเร่งพัฒนาสร้างสรรค์รูปแบบรายการ ที่จะมีความหลากหลายเนื่องจากจำนวนช่องสถานที่ที่มีมากกว่า 60 สถานีมีผลกระทบต่อการเพิ่มรูปแบบรายการขณะเดียวกันมีผลให้ผู้บริโภคมีทางเลือกมากขึ้น

อ้างอิงhttp://www.baanjomyut.com/library_2/extension-3/television/04.html